ARTIST'S NOTE

​

    “คุณเป็นคนเขียงใหม่แล้วมาทำอะไรที่สงขลา"   ผมถูกถามในที่ประชุม ท่ามกลาง

เจ้าหน้าที่และขาวสงขลาหลากหลายอาชีพ ที่เข้าร่วมหารือการจัดงานถนนคนเดินย่านเมืองเก่า 

ซึ่งจริงๆแล้วไม่เกี่ยวอะไรกับผมเลย

 

วันรุ่งขึ้นผมเดินทางกลับเชียงใหม่พร้อมกับความผิดหวัง ที่จะได้รับทุนสนับสนุนโครงการ

ศิลปะซึ่งกำลังเตรียมทำที่สงขลา แต่ผลจากความเห็นต่างในที่ประชุมวันนั้นก็ทำให้ผมได้

ทบทวนจุดประสงค์ของการทำงานครั้งนี้

 

ย้อนไปเมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้ว ผมมาสงขลาเพื่อเยี่ยมเพื่อนเก่าจากกรุงเทพฯ ผู้หลงรัก

เมืองนี้จนถึงกับย้ายมาอยู่ ระหว่างทัวร์ชิมอาหารอร่อยในย่านเมืองเก่า เพื่อนทั้งสองก็แนะนำ

ให้ผมรู้จักสมาชิกชุมชน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุทุกคนใหรารต้อนรับอย่างอบอุ่น ผมก็

เพลิดเพลินไปกับเมนูต่างๆ และได้ฟังเรื่องเล่าของแต่ละร้านที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน รวมถึง

ความเป็นมาของเมืองทำเก่าแก่แห่งนี้ ที่ครั้งหนึ่งเคยมีชื่อว่าเมืองชิงกูร์ หรือชิงกอร่า

 

การมาเยือนสงขลาคราวนั้น ผมเห็นความคล้ายคลึงกันกับตลาดวโรรสของซียงใหม่ ชุมชนที่ผม 

เกิดแล้เติบโตมา ทั้งทั้งรูปแบบของอาคารบ้านเรือนและวิถีชีวิตชุชนค้าขาย ที่ผสมผสานกลุ่ม

ชาติพันธุ์อันหลากหลาย ทำให้ผมสนใจอยากทราบความเป็นมาและสำรวจความเห็นต่อ

การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของผู้คนผ่านยุคสมัย ผมเห็นร้านค้าเล็กๆ ในเมืองนี้ ก็ทำให้นึกถึง  

”ร้านโอเค"  ร้านขายผ้าของพ่อที่ตลาดเชียงใหม่ ซึ่งวันหนึ่งอาจหลงเหลือแค่ภาพและความทรงจำ

 

หนึ่งเดือนต่อมา ผมกลับมาสงขลาพร้อมทีมงานอีกเกือบสิบคน เราได้ตระเวนบันทีกภาพอาคาร

บ้านเรือนและสัมภาษณ์ผู้คนย่านเมืองเก่า พร้อมๆ กับไปทัวร์ชิมอาหารอีกครั้ง ตลอดช่วงระยะเวลา 

9 วัน ของการมาเยือนสงขลาครั้งที่สองนั้น ผมก็ได้เขียนบันทึกไว้ทุกวัน และโพสต์รูปบางส่วน

ลงเฟสบุ๊คส่วนตัว ก็เลยคิดตั้งชื่อโครงการสำหรับเมืองสงขลาครั้งนี้ว่า  "ชิงกอร่า ไดอารี่”

หลังจากกกลับไปเชียงใหม่ ผมก็เริ่มร่างภาพจากบันทึกและภาพถ่ายเหล่านั้น ออกแบบคล้ายกับโปสเตอร์

โฆษณาหน้งในอดีต โคยเรื่องราวและนักแสดงที่ปรากฎในภาพก็มาจากชุมชนย่านเมืองเก่าที่ผมได้

ไปพบมานั่นเอง ผมจึงได้ตั้งชื่อภาพยนตร์ชีวิตจริงเรื่องนี้ว่า "ชิงกอร่ำ นครเหนือกาลเวลา"

 

ขณะนั้นป็นช่วงเวลาคาบเกี่ยวที่ผมกำลังจัดงานที่เชียงใหม่ ซึ่งหนึ่งในนั้นเป็นนิทรรศการ

ที่จัดขึ้นที่ร้านของพ่อ ผลงานหลายชิ้นที่สร้างขึ้นก็เสมือนการบันทึกประวัติศาสตร์ของครอบครัว

ตัวเอง ชื่อ “ร้านโอเค" ของบรรพนุรุษก็ได้ส่งต่อมาสู่ ชื่อสตูดิโอใหม่ของผมและทีมงานในนาม

"สตุดิโอเค" ความหมายของคำว่ "โอเค" ในมิติต่างๆ ก็ได้ถูกนำเสนอผ่านงานศิลปะของ

พวกเราจากนั้นเรื่อยมา

 

หลายเตืนต่อมา วันหนึ่งที่ผมอยู่ในภาวะที่ผมไม่โอเคอีกครั้ง และมีแต่คำถามว่าทำไม ทำไม ทำไม

การกลับไปอ่านบันทึกที่เคยเขียนไว้ที่สงขลา ทำให้ได้คิดทบทวนหลายๆเรื่อง ดูภาพวาดที่เขียน

ค้างไว้ก็นึกถึงช่วงเวลาที่เราได้ใช้ติลปะในการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ และบันทึกเรื่องราว

ของผู้คนที่อยู่นอกเหนือวงการศิลปะ จึงย้อนกลับมาคิดถึงบทบาทตัวเองและคุณค่าของงานที่ทำ

การรับรู้ข่าวการจากไปของยายขายกล้วยปิ้งที่ถนนนครใน และป้าคนสวยที่ขายขนมข้าวฟ่าง

บนถนนนางงาม รวมถึงยายเจ้าของร้านถ่ายรูปชื่อดังในอดีตของสงขลาที่ผมอยากพบ แต่มา

ทราบอีกทีทำนก็จากโลกนี้ไปแล้ว ทำให้ผมคิดว่าค้องทำงานนี้ต่อให้ลุล่วง จึงกลับมาสำรวจ

ความคิดและพัฒนาโครงการที่ค้างไว้ แล้ววันหนึ่งผมก็ตัดสินใจเปลี่ยนชื่อเรื่องของภาพนี้เป็น

"นครโอเค" ด้วยเหตุผลเพราะว่า ผมเห็นความโอเคในการมาเยือนชุมชนนี้

 

นอกเหนือจากภาพใหญ่ที่จัดแสดงอยู่หน้าวิกสหภาพยนตร์ โรงหนังเก่าแก่ของเมืองสงขลาที่

ปิดกิจการไปแล้ว ผมยังได้สร้างผลงานอีกขึ้นที่ประกอบด้วยภาพเล็กๆ ต่างรูปทรงและขนาด

กว่า 70 ขึ้น เสมือนการปะติดปะต่อการเดินทางและบทบันทึกส่วนตัว กับเรื่องราวของชุมชนเมือง

ผ่านกาลเวลา ผมจึงได้เลือกใช้ชื่อที่เคยตั้งไว้สำหรับภาพวดขึ้นนี้ว่า "ชิงกอร่า ไดอารี่”

 

การกลับมาสงขลาของผมพร้อมกับผลงานศิลปะชุดนี้ ทำให้ย้อนถึงอีกคำถามในห้องประชุมวันนั้น

ว่า “แล้วทำไปทำไม" ผมมีคำตอบที่ชัดเจน แต่คงไม่สำคัญ เท่ากับสิ่งที่ผมได้เรียนรู้จากชุมชนแห่งนี้

 

ขอบคุณเพื่อนทั้งสองที่ทำให้ผมค้นพบนครโอเด ขอบพระคุณพ่อที่เป็นตัวอย่างของคำว่าโอเคใน

การดำเนินชีวิต ขอบคุณสมาชิกชุมชนทุกคนที่ร่วมด้วยช่วยกันทำงานนี้ให้โอเค สุดท้ายก็หวังว่า

ศิลปะที่ผมและทีมงานสร้างขึ้นในงานนี้ จะก่อประโยชน์บ้าง ถึงม้ว่าผมขะไม่ใช่คนสงขลา

 

 

นาวิน ลาวัลย์ชัยกุล

20 สิงหาคม 2559